مظلوم تر از تاکسیرانان ندیده ام

در سال 86 و در اجرای بند «ض» تبصره 14 قانون بودجه سال 86 کل کشور ابلاغی از طرف سازمان تامین اجتماعی صورت گرفت که طبق آن کلیه رانندگان حمل و نقل عمومی بار و مسافر بین شهری (که به کلیه رانندگان کامیون، کامیونت، کشنده، اتوبوس، مینی بوس و سواری های کرایه اطلاق می شود) با توجه به قانون بیمه اجتماعی رانندگان مصوب 18/2/79 باید تحت پوشش بیمه قرار بگیرند.

اما این ابلاغیه یک اشکال بزرگ داشت که عبارت بود از عدم اجرای آن برای رانندگان بالای 50 سال که شامل بیمه تامین اجتماعی نمی شوند. اخیرا به همت شهرداری تهران و پیگیری سازمان تاکسیرانی، رانندگان بالای 50 سال تحت پوشش بیمه تکمیلی قرار گرفتند. اما هنوز بحث بر سر بیمه تامین اجتماعی آنان پابرجا است. محمد احمدی بافنده، مدیرعامل سازمان مدیریت و نظارت تاکسیرانی شهر تهران در گفت و گو با همشهری مسافر، ضمن اشاره به مشکلات تاکسیرانان خواستار توجه بیشتر دولت و سازمان تامین اجتماعی به قشر رانندگان تاکسی شده است. این گفت و گو را می خوانیم.

در ابتدا بگویید پافشاری شما برای بیمه رانندگان بر چه اساسی است؟

ببینید، امروز رانندگی تاکسی یک شغل تخصصی است، به علاوه با کانالیزه شدن سیستم جذب تاکسیرانان مبنی بر استخدام افراد غیر بازنشسته که از طرف نهاد خدمتی خود بیمه بازنشستگی داشتند، بحث بیمه تاکسیرانان شکل جدی تری به خود گرفت. این، در شرایطی است که اگر مشکلات و مصایب رانندگان تاکسی را بررسی کنیم، درخواهیم یافت که این قشر بیش از همه اقشار خدماتی ما نیازمند توجه هستند. افرادی که روزانه تا 15 ساعت را در سطح شهر تهران سر می کنند و بالطبع در معرض انواع و اقسام بیماری ها و فشارهای روحی و روانی قرار می گیرند. به این مشکلات، وضعیت درآمدی این قشر را هم باید اضافه کرد آن هم در جایی که بیشتر این رانندگان بیش از دو، سه نفر را تحت تکفل خود دارند. خب، در چنین شرایطی آیا نباید به فکر روزهای از کار افتادگی این رانندگان باشیم؟ البته برخی رانندگان ما مجبور هستند با 70، 80 سال سن همچنان پشت فرمان تاکسی های خود بنشینند، چرا که هنوز از بیمه تامین اجتماعی آن خبری نیست.

آیا در این خصوص اقدام خاصی صورت گرفته، پاسخ سازمان های مسئول چگونه بوده است؟

ببینید، از سال 86 بیمه تمام رانندگان حمل و نقل اعم از حمل و نقل عمومی و بین شهری و ... الزامی شد. اما از همان موقع هم مشکل رانندگان بالای 50 سال مطرح بود. در این زمینه هم مکاتبات فراوانی چه با سازمان تامین اجتماعی، چه با وزارتخانه های مربوطه و چه با نهادهای مسئول و دفتر ریاست جمهوری، و حتی معاون رییس جمهور سردار ممبینی داشتیم، اما تا به حال نتیجه ای نداشته. طبق معمول هم اولین پاسخ را از تامین اجتماعی گرفتیم مبنی بر اینکه بیمه شدن افراد بالای 50 سال غیرقانونی است. حال من یک سوال دارم، مگر قانون بیمه برای حمایت از اقشار ضعیف نیست، مگر دولت شعار عدالت محوری سر نمی دهد پس چرا توجهی به این رانندگان نمی شود؟

یعنی این امر ناشی از عدم همکاری دولت بوده است؟

من به هیچ عنوان نمی خواهم یک بحث سیاسی مطرح کنم؛ اینکه دولت باید این کار را می کرده یا نه و شهرداری کرده یا نه. من وقتی به عنوان یک شهروند از بیرون سازمان نگاهی به وضعیت رانندگان می کنم، به واقع ناراحت می شوم. باید برای این رانندگان دردنامه نوشت. طی سی و یکی، دو سال خدمت خود تا به حال هیچ قشری را به مظلومی رانندگان تاکسی ندیده ام. حال سخن ما این است حالا که رییس جمهور سخن از عدالت محوری به میان می آورند و حالا که دولت دهم می خواهد بیمه را فراگیر کند، آیا بهتر نیست از این رانندگان بالای 50 سال شروع شود؟

غیر از این تعداد، مابقی رانندگان ناوگان تاکسیرانی بیمه هستند؟

بله، ولی ما در چگونگی بیمه آنان هم حرف داریم. نرخ بیمه کلیه رانندگان حمل و نقل بار و مسافر برابر ماده 28 قانون تامین اجتماعی به میزان 27 درصد و براساس دستمزد اشاره شده در لیست اسامی خواهد بود که این، بدان معنا است که یک بیست و هفتم حق بیمه متعلق به دولت است و هفده بیست و هفتم آن توسط بیمه شده (راننده) پرداخت می شود. اما مشکل از جایی مطرح می شود که حق 3 درصدی بیکاری از سوی بیمه گذار هم به رانندگان تعلق نمی گیرد. خب، در چنین شرایطی گر راننده ای بیمار شود و نیاز به بستری شدن داشته باشد چه بر سر او می آید؟

پس بیمه رانندگان کمتر از 50 سال هم خالی از اشکال نیست؟

بله، ضمن اینکه باید یادآوری کنم بر اساس قانون، افرادی هستند که بیمه می شوند اما چون تعداد سنوات پرداخت حق بیمه ای آنان کم است در هنگام بازنشستگی حقوق وزارت کار را دریافت نمی کنند. به عنوان مثال راننده ای در 60 سالگی بازنشسته می شود و او 10 سال حق بیمه پرداخت کرده است و سازمان تامین اجتماعی حقوقی برابر ماهانه 130 هزار تومان به او پرداخت می کند. حال این سوال مطرح است که آیا امروزه با ماهی 130 هزار تومان می توان هزینه یک خانوار را متقبل شد؟

خب، به مانند همیشه برخی کم کاری ها یا عدم همکاری ها از سوی سازمان صورت گرفته شهرداری در این باب چه کرده است؟

باز تاکید می کنم موضوع بحث یک موضوع سیاسی نیست، یک موضوع اجتماعی و مدنی است. از این رو ما خواهان آن هستیم تا حداقل امکان را برای این راننده ها به وجود بیاورند. همانطور که شهرداری تهران با تلاش و کوشش فراوان توانست بیمه تکمیلی 42 هزار راننده بالای 50 سال را محقق کند.

قانون در این زمینه چه می گوید؟

طبق بخشنامه سازمان تامین اجتماعی و طبق قانون مصوبه مجلس در تاریخ 18/2/79، رانندگان حمل و نقل بایستی تحت پوشش بیمه قرار بگیرند. حال بد نیست اینجا نگاهی به تاریخچه سازمان تاکسیرانی داشته باشیم. سازمانی که اوایل انقلاب شکوهمند اسلامی بنا نهاده شد، اما خیلی از رانندگان قبل از انقلاب هم فعالیت داشتند. به یقین این سازمان هم باید مشمول قانون بیمه باشد اما نکته حایز اهمیت این است که اول تاکسیرانی یک شغل خدماتی محسوب می شود و صد البته بعد از تصویب قانون مجلس رانندگانی بودند که بالای 50 سال سن داشته اند. در ثانی ما بخشنامه های متعددی از خود سازمان تامین اجتماعی مبنی بر حمایت از مشاغل سخت و اقشار ضعیف داریم که صد البته رانندگان تاکسی هم جزئی از همین جامعه هستند و آن ها گناهی مرتکب نشده اند که سن شان بالا رفته است. حداقل باید به سال ها خدمات آنان ارج نهاده شود.